Haldun Dormen: Türk Tiyatrosunun Efsanevi İsimlerinden Biri

Haldun Dormen: Türk Tiyatrosunun Efsanevi İsimlerinden Biri

Haldun Dormen, 1928 yılında Mersin'de doğmuş ve Türk tiyatrosuna damga vurmuş bir sanatçıdır. Tiyatro kariyerine Galatasaray Lisesi'nde başlamış ve birçok önemli projeye imza atmıştır. Sanat hayatı boyunca pek çok ödül kazanmış ve Türk sahnesine önemli katkılarda bulunmuştur.

Haldun Dormen, 05.04.1928 tarihinde Mersin'de dünyaya gelmiştir. Babası, Kıbrıslı iş adamı Sait Ömer Bey, annesi ise İstanbullu bir paşa kızı olan Nimet Rüştü Hanım'dır. Ailesi, Dormen bir yaşına basmadan İstanbul'a yerleşmiştir. Tiyatroya olan ilgisi, Galatasaray Lisesi'nde ortaokul öğrencisi iken Demirbank oyununda yirmi beş kuruş rolüyle başlamıştır.

Tiyatro Eğitimi ve İlk Adımlar

Dormen, lise öğrenimini Robert Kolej’de tamamladıktan sonra, tiyatro eğitimini ABD'de Yale Üniversitesi’nde almıştır. Yüksek lisans derecesiyle mezun olduktan sonra, iki yıl boyunca Amerika Birleşik Devletleri'nde çeşitli tiyatrolarda oyunculuk ve yönetmenlik yapmıştır. Hollywood'da Pasadena Playhouse'da dört oyunda sahne almıştır.

İstanbul'a döndüğünde, Muhsin Ertuğrul yönetimindeki Küçük Sahne'ye katılmış ve Cinayet Var adlı oyundaki dedektif rolüyle Türk seyircisiyle buluşmuştur. Bu dönemde, Beyoğlu Parmakkapı sokakta gençlerle birlikte 60 kişilik cep tiyatrosunu açmıştır. 22 Ağustos 1955 gecesi, Süreyya sinemasında Dormen Tiyatrosu'nun ilk oyununu sergilemiştir.

Dormen Tiyatrosu ve Önemli Eserler

1957 Eylül'de Küçük Sahne'nin kendisine teklif edilmesiyle oyunlarını burada sergilemeye devam etmiştir. Aynı yıl, Papaz Kaçtı komedisi ile Dormen Tiyatrosu'nu kurmuştur. Erol Günaydın, Altan Erbulak, Metin Serezli gibi birçok sanatçı yetiştirmiştir. Topluluk, 1957-1972 yılları arasında en parlak dönemini yaşamıştır.

1961 yılında Türkiye'deki ilk Batılı anlamdaki müzikal olan Sokak Kızı İrma'yı sahnelemiştir. Bu eser, Gülriz Sururi'yi Türkiye'de tanınan bir isim haline getirmiştir. 1962'de Beyoğlu'ndaki tarihi Ses Tiyatrosu'na geçmiş ve burada on yıl boyunca çalışmalarını sürdürmüştür.

Sinema ve Televizyon Kariyeri

Dormen, Bozuk Düzen ve Güzel Bir Gün İçin adlı iki film yönetmiştir. Bu filmlerde, Belgin Doruk, Ekrem Bora gibi isimler de yer almıştır. Bu iki film, 1966 ve 1967 yıllarında Altın Portakal Film Festivali'nde yedi ödül kazanmıştır. Ancak gişede bekleneni verememiştir.

1972 yılında tiyatrosunu kapatmak zorunda kalmış, televizyona, yazarlığa ve hocalığa yönelmiştir. Unutulanlar, Anılarla Söyleşi gibi programlarla televizyon dünyasında yer almıştır. Milliyet gazetesinde Çeşitlemeler adlı köşesiyle gazeteciliğe başlamış ve sekiz yıl boyunca yazılarını sürdürmüştür.

Ödüller ve Son Dönem Çalışmaları

1981 yılında Egemen Bostancı ile tanışmış ve Hisseli Harikalar Kumpanyası gibi müzikalleri yazıp yönetmiştir. 1984 yılında, 17 yıl sürecek olan ikinci Dormen Tiyatrosunu yeniden kurmuştur. İstanbul Şehir Tiyatrolarında Lüküs Hayat'ı sahneye koymuş ve bu eser büyük ilgi görmüştür.

2002 yılında ekonomik nedenlerle tiyatrosunu kapatmış, ancak çeşitli tiyatrolarda oyunculuğuna ve yönetmenliğine devam etmiştir. Haldun Dormen, yaşamı boyunca iki yüz ellinin üzerinde ödül kazanmış ve İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarında dersler vermiştir. 1998 yılında Kültür Bakanlığınca Devlet Sanatçısı unvanını almıştır.